Từ thế kỷ thứ 16 ở Trung Âu lý chua đen đã được trồng trong vườn làm cây ăn trái. Ở Đông Bắc Âu có lẽ nó đã được trồng sớm hơn nữa. Cái trái chín được gặt hái ở Trung Âu khoảng từ tháng 7 tới tháng 8.
1. Phân loại:
– Nho chuỗi ngọc thường được phân loại theo màu quả: quả đen, đỏ, trắng, hồng.
2. Phân bố:
– Cây nho chuỗi ngọc có nguồn gốc từ châu Âu và hiện nay đang được du nhập vào Việt Nam, rất được mọi người ưa chuộng.
3. Đặc điểm đặc trưng
– Là cây thân gỗ nhỏ, chỉ cao khoảng 2m. Cây có nhiều tán, mọc thấp dạng cây bụi.
– Lá cây xanh nhạt, chia 3, bề mặt nhám.
– Hoa nho thân gỗ mọc thành chùm, có màu hồng nhạt rất đẹp.
– Quả mọng, bóng láng có thể nhìn thấy hạt bên trong trông rất đẹp, nhìn như những chuỗi ngọc. Quả thường có 3 màu là đen, đỏ, hồng, trắng. Quả có vị chua, mùi hơi nồng, thường được ăn tươi hoặc làm siro, mứt, làm nước uống giải khát. Quả nho chuỗi ngọc có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và vitamin C nên được mọi người ưa chuộng.
4. Kỹ thuật ươm hạt:
Cách họn và xử lý hạt:
– Chọn những hạt nho to.
– Để những hạt nho nơi thoáng mát vài ngày cho khô hoàn toàn.
– Dùng khăn giấy (napkin) thấm hoặc xịt lên một ít nước sạch cho vừa đủ ẩm (đừng để ướt đẫm)
– Đặt hạt nho vào khăn giấy đã thấm nước và gói lại nhẹ nhàng.
– Bỏ gói khăn giấy có chứa hạt nho vào bọc nylon, cột miệng
bọc lại và đặt vào tủ lạnh ở ngăn để rau.
Chú ý: Lâu lâu nhớ mở bọc ra xem tình trạng như thế nào, nếu thấy giấy quá ướt thì bỏ thêm khăn giấy và nếu thấy giấy hơi khô thì thấm thêm nước.
– Sau 3 tuần, mở bọc lấy hạt ra và gieo thẳng vào đất tơi xốp, lấp lại (gieo hạt ở độ sâu chừng 1 đến 2 cm)
– Sau vài ngày hạt nẩy mầm và chờ cây leo lên, cột thân vào cọc.
5. Kỹ thuật chăm sóc
– Nhân giống bằng hạt.
– Nho chuỗi ngọc thích hợp nhất với khí hậu ôn đới.
– Cây khá dễ trồng nên không tốn nhiều thời gian chăm sóc.
– Không nên trồng cây nơi nắng gắt.
– Duy trì độ ẩm cho cây, nên tưới nước 2 ngày/ lần với lượng vừa phải.
6. Đặc tính:
– Quả có vị chua thanh, không có vị ngọt nhưng vô cùng hấp dẫn. Mỗi quả có kích thước bằng đầu ngón tay, quả chín mọng đẹp mắt, có thể nhìn thấu vỏ vào phía bên trong.
– Quả có bề ngoài bóng láng, màu tím thẫm gần như đen. Ngoài ra còn có giống màu đỏ gọi là red currant và màu trắng là white currant, thông dụng nhất vẫn là black currant – màu đen.
– Nho Chuỗi Ngọc chứa nhiều vitamin C và các chất chống ôxy hóa. Các hợp chất anthocyanin làm cho quả có màu tím đen và một số polyphenol khác khiến nó có vị chát.
– Nho Chuỗi Ngọc có thể ăn tươi, song mùi rất nồng, vị chua và hơi chát nên thường được chế biến thành các loại thức uống, sirô, mứt, nhân bánh ngọt, kem, các loại nước sốt cho thịt và cá,… Đặc biệt sirô làm từ quả này ở Pháp gọi là crème cassis dùng để pha với rượu vang trắng hoặc rượu champange thành một thứ rượu khai vị gọi là “Kir”. Các chế phẩm từ loại quả này được pha loãng hoặc dùng như một thành phần để chế biến thành sản phẩm khác (nhân bánh, tạo màu và mùi cho kem, yogurt).
– Trong y học cổ truyền của các nước. Dịch quả cho vào thức uống được xem là có tác dụng điều trị cảm lạnh, cảm cúm, hạ sốt…
– Trong y học cổ truyền Australia, trái này dùng để hỗ trợ điều trị viêm nhiễm, các chứng bệnh về rối loạn tiêu hóa, các bệnh về đường hô hấp và tim mạch. Dầu trích từ hạt nho chứa nhiều hoạt chất có thể giúp chống viêm, chống nhiễm trùng, phòng và trị một số bệnh về rối loạn thần kinh. Ngoài ra lá, cành và rễ cũng được dùng như một bài thuốc dân gian.